Pigmentvlekken: oorzaak, behandeling en producten

Plotseling zie je het: een soort plekje op de huid die er eerder nog niet zat. Ai! Is het gevaarlijk? Hoe komt het? Blijft het daar voor altijd? Lyko's huidtherapeute Linda Ohlsson vertelt je alles wat je moet weten en wat je moet doen als je een pigmentvlek hebt gespot.

Laten we bij het begin beginnen: hoe zit het met pigmentatie?
"Onze huid bevat pigmentcellen, genaamd melanocyten. Deze produceren het pigment melanine. Melanine bepaalt de kleur van onze huid en beschermt tegen schadelijke UV-straling," zegt Linda. "Soms maken deze cellen te veel melanine aan, waardoor op bepaalde plekken ophopingen van pigment ontstaan. Dit leidt tot zichtbare pigmentvlekken," vervolgt ze.

Verschillende soorten pigmentvlekken

Oké, oké... Maar, er zijn verschillende soorten toch?
"Ja, de meest voorkomende is lentigo solaris, ook wel zonnevlek of ouderdomsvlek genoemd. Dergelijke pigmentvlekken ontstaan wanneer je gaat zonnebaden (en je niet goed insmeert!!) en zijn meestal niet meteen zichtbaar, maar komen pas na verloop van tijd. Zonschade van toen je jong was, zie je altijd terug als je ouder wordt."

Over de ouderdomsvlekken wordt het vaakst gesproken, maar welke andere soorten zijn er?
"Er is post-inflammatoire hyperpigmentatie die kan ontstaan na acne of andere beschadigingen aan de huid (eczeem of wondjes). Er is ook melasma dat kan ontstaan door hormonale veranderingen, zoals bijvoorbeeld een zwangerschap, anticonceptie of bepaalde medicijnen,” zegt Linda Ohlsson en vervolgt: “Dit is mij ook overkomen! Ik kreeg ineens pigmentvlekken op de huid rond mijn lippen, maar die verdwenen toen ik stopte met de pil en de hormoonbalans werd hersteld. Maar helaas heeft niet iedereen het geluk dat ze vanzelf verdwijnen."

Zijn dit alle soorten pigmentvlekken?

"Nee, we mogen sproeten ook niet vergeten! Ze zijn genetisch bepaald, maar ze kunnen ook ontstaan als je huid wordt blootgesteld aan sterk zonlicht zonder dat je bescherming gebruikt. Ik moet ook vermelden dat er twee soorten witte vlekken zijn: hypopigmentatie, die wordt veroorzaakt door een te lage productie van melanine, en depigmentatie, die kan worden veroorzaakt door een aandoening zoals vitiligo of albinisme. Depigmentatie kan tijdelijk zijn (zoals beschadiging van de huid), maar depigmentatie zoals vitiligo is permanent. 

En waar op mijn lichaam krijg ik pigmentatie?
"Pigmentvlekken kunnen overal verschijnen, maar ze komen het meest voor op het gezicht, de handen en andere delen van het lichaam die vaak worden blootgesteld aan de zon."

Waarom je ouderdomsvlekken krijgt

Klopt het dat de zon de belangrijkste oorzaak van pigmentatie en ouderdomsvlekken is?
"Ja, overmatige blootstelling aan de zon zonder bescherming is een van de belangrijkste oorzaken van huidschade en pigmentvlekken! Het is echt mega belangrijk om elke dag een zonnebrandcrème te gebruiken die beschermt tegen zowel UVA als UVB stralen, ook als de zon niet schijnt. Veel mensen denken dat je alleen een product met SPF moet gebruiken als de zon schijnt, maar niks is minder waar! De schadelijke stralen komen namelijk gewoon door de wolken heen, dus ook als het bewolkt is heb je kans dat je huid verbrandt, het gaat alleen iets minder snel dan wanneer het niet bewolkt is. Oh en FYI: ook als je binnen blijft is het aan te raden om zonnebrandcrème te gebruiken, want UVA stralen (die huidveroudering en pigmentvlekken veroorzaken) komen stiekem ook binnen via de ramen."

Dus als ik zonnebrandcrème met SPF 50 draag, dan ben ik veilig?
"Zonnebrandcrème beschermt je niet helemaal volledig. Als je veel tijd in de zon doorbrengt, moet je jezelf dus zeker beter beschermen. Denk hierbij aan kleding, hoeden en parasols. SPF 50 filtert ongeveer 98% van de UVB-stralen. Daarna hangt het er sterk vanaf hoe goed je je insmeert met zonnebrandcrème. De meeste mensen gebruiken namelijk niet genoeg zonnebrandcrème, waardoor het eigenlijk geen zin heeft om te smeren. Smeer dus liever te veel dan te weinig!

Kan ik pigmentatie op andere manieren voorkomen?
"Ja, de zon helemaal ontwijken!" zegt Linda Ohlsson lachend. "Ik lach wel, maar het is eigenlijk geen grap. Naast het vermijden van felle zon kun je in je dagelijkse huidverzorgingsroutine ook een antioxidant aanbrengen, zoals een serum met vitamine C, die je vóór de zonnebrandcrème aanbrengt. Er zijn ook verschillende supplementen die je een verhoogde weerstand tegen zonnevlekken geven.

Pigmentvlekken verwijderen

Moet ik me zorgen maken over mijn pigmentvlekken of is het vooral een “schoonheidsfoutje”?

"De meeste donkere vlekjes zijn onschuldig, maar er zijn er ook die kunnen uitgroeien tot kanker, ai. Daarom is het altijd goed om een arts te raadplegen als je vlekken hebt waar je je zorgen over maakt. Dit is zelfs belangrijk als je van plan bent om de pigmentatie thuis of in een salon te behandelen, zodat kunt voorkomen dat je het erger maakt. Het is ook geen verkeerd idee om iemand te vragen naar je rug en hoofdhuid te kijken als het moeilijk is om het zelf te zien.

Wacht, heb ik dat goed gehoord? Ik kan pigmentvlekken behandelen en er vanaf komen?
"Ja, dat kan, maar het is enorm moeilijk te behandelen en verdwijnt niet van de ene op de andere dag. Je moet ze regelmatig behandelen en vooral veel geduld hebben! Of pigmentvlekken volledig verdwijnen, hangt ook af van hoe diep de pigmentatie in de huid zit. Oppervlakkige vlekken kunnen met de juiste behandeling vervagen, terwijl diepere pigmentatie hardnekkiger is en vaker terugkomt." 

Oké, maar het goede nieuws is dat ze dus wel KUNNEN verdwijnen. Nu is de vraag: hoe?
"Er zijn zowel producten voor thuisgebruik als behandelingen in een salon. Je kunt behandeld worden met IPL, Cryopen en verschillende soorten spabehandelingen zoals peelings die pigmentvlekken kunnen verminderen of verwijderen. Het is het beste om eerst langs te gaan voor een consult om erachter te komen wat bij je past.

Hoe behandel ik pigmentvlekken thuis?
"Voor thuisbehandelingen hebben we een ruim assortiment aan gespecialiseerde producten die pigmentvlekken behandelen."

Kunnen pigmentvlekken vanzelf verdwijnen als ik ze gewoon wat tijd geef?
“Absoluut, sommige pigmentvlekken zoals die van mij kunnen vanzelf verdwijnen of in ieder geval vervagen na verloop van tijd. Veel pigmentvlekken komen echter terug als je weer in de zon gaat”, zegt Linda Ohlsson. "Ik moet altijd denken aan de woorden van Dr. Dennis Gross als er over verschillende zonnebrandcrèmes wordt gesproken: 'Je moet van je zonnebrandcrème houden, anders gebruik je hem niet'. Het is zo waar! Het beste wat je kunt doen is investeren in een zonnebrandcrème die je echt fijn vindt en deze elke ochtend gebruiken als laatste stap in je huidverzorgingsroutine, vóór je make-up! Het is het beste anti-aging product dat je kunt kopen, echt!"